18 października 2024 r. w Akademii Górniczo-Hutniczej podpisano porozumienie o współpracy naukowo-technicznej oraz powołano Polską inicjatywę na rzecz naturalnego wodoru Geo-Hydrogen. Sygnatariusze porozumienia za główny cel stawiają sobie wspólne prace w zakresie między innymi badań naukowych, typowania obszarów poszukiwania złóż naturalnego wodoru w Polsce oraz rozwój technologii związanych z potencjalną eksploatacją tego surowca.
W trakcie konferencji Dzień Naturalnego Wodoru, która zgromadziła w AGH eksperckie środowisko oraz była okazją do omówienia najważniejszych wyzwań związanych z poszukiwaniem oraz wdrożeniem rozwiązań wodorowych, podpisano porozumienie wyznaczające kierunki działania prac w zakresie między innymi badań naukowych, poszukiwania złóż naturalnego wodoru w Polsce oraz rozwoju technologii związanych z ich potencjalną eksploatacją.
Głównym zadaniem w ramach inicjatywy będzie realizacja badań naukowych oraz projektów badawczo-rozwojowych, w tym rozpoznawania procesów przyrodniczych prowadzących do powstania naturalnych akumulacji wodoru, jak również poszukiwania i udostępniania złóż wodoru w Polsce. Ponadto, inicjatywa zakłada działania mające na celu rozwój technologii związanych z potencjalną eksploatacją tych zasobów, a także określenie ekonomicznych uwarunkowań ich wydobycia. W ramach działań edukacyjnych i popularyzacyjnych planowane jest organizowanie praktyk dla studentów i studentek, konferencji naukowych oraz wspólnych publikacji naukowych i popularno-naukowych.
Prof. Jerzy Lis, Rektor AGH w Krakowie wyjaśnia:
– Punktem wyjścia do naszej wspólnej inicjatywy jest wodór, który odgrywa kluczową rolę dla przyszłości przemysłu, gospodarki i energetyki, stanowiąc nie tylko innowacyjne źródło energii, ale także szansę na osiągnięcie zrównoważonego rozwoju. W kontekście dynamicznie zmieniającego się rynku energii, rozwój technologii wodorowych jest niezbędny dla zapewnienia stabilności energetycznej i konkurencyjności gospodarki. Dlatego szczególnie istotne jest kształcenie studentów/studentek w tym zakresie – przyszłych inżynierów/inżynierek i naukowców/naukowczyń, którzy będą liderami i liderkami transformacji energetycznej.
Wiesław Prugar Członek Zarządu ds. Upstream ORLEN S.A. zaznaczył:
– Celem strategii wodorowej Grupy ORLEN jest wzmocnienie pozycji koncernu w całym łańcuchu wartości gospodarki wodorowej – począwszy od produkcji, przez dystrybucję, po magazynowanie odnawialnego wodoru, aż po jego różnorodne zastosowania przemysłowe. Powołanie Polskiej Inicjatywy na Rzecz Naturalnego Wodoru to wyraz naszego zaangażowania we wszystkie aspekty rozwoju krajowego rynku wodoru. Inicjatywa wpisuje się również w politykę Grupy ORLEN w zakresie współpracy ze środowiskami naukowym, którą realizujemy już od wielu lat. Wraz z wybitnymi polskimi ośrodkami naukowymi i badawczymi chcemy rozwijać współpracę naukową i techniczną oraz wdrażać jej efekty do biznesowej praktyki. W obszarze poszukiwań i wydobycia węglowodorów i innych surowców działamy w Polsce już od kilkudziesięciu lat, posiadamy więc unikalne kompetencje i bogate doświadczenie, aby podejmować nowe, wymagające wyzwania. Wartością dodaną inicjatywy będą wspólne działania edukacyjne i popularyzacyjne związane z gospodarką wodorową.
Prof. Krzysztof Szamałek, dyrektor Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego dodaje:
– Poszukiwanie akumulacji wodoru w skorupie ziemskiej, czyli złóż wodoru geologicznego lub naturalnego, to wyzwanie, które Państwowy Instytut Geologiczny – PIB, pełniąc rolę państwowej służby geologicznej, podejmuje już od niemal dwóch lat. Staramy się określić, które horyzonty geologiczne, formacje skalne, są najbardziej perspektywiczne do występowania wodoru naturalnego w Polsce oraz jakie są szanse na odkrycie i ekonomiczne zagospodarowanie złóż tego surowca. To zagadnienie ważne nie tylko z punktu widzenia transformacji energetycznej gospodarki naszego kraju, ale wodór naturalny – jego geneza, źródła, czy formy występowania, to także zagadnienia fascynujące dla świata naukowego. Jest to zupełnie nowy kierunek badań geologicznych, które wspólnie z partnerami podpisanego dzisiaj porozumienia będziemy rozwijać w ramach Polskiej Inicjatywy na Rzecz Naturalnego Wodoru. Być może już wkrótce będziemy w stanie odpowiedzieć na najważniejsze obecnie pytanie: w jakiej części wodór eksploatowany podobnie jak złoża gazu ziemnego pokryje krajowe zapotrzebowanie na ten surowiec?
Dr hab. inż. Magdalena Wdowin, prof. instytutu, p.o. dyrektora Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN przytoczyła motto „Biały wodór – czyli czysta energia dla zrównoważonej przyszłości”, dodając:
– Ten surowiec, pozyskiwany w sposób naturalny, ma potencjał, by stać się jednym z kluczowych źródeł energii, wspierającym zrównoważony rozwój oraz walkę z kryzysem klimatycznym. W obliczu transformacji energetyczno-klimatycznej dywersyfikacja źródeł energii jest nieodzowna, dlatego poszukiwania złóż białego wodoru to inicjatywa konieczna i niezwykle ważna. Cieszy mnie, że Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN posiada odpowiednie kompetencje, by aktywnie uczestniczyć w tych poszukiwaniach. Wierzę, że w ramach tak prestiżowego konsorcjum, dzięki naszemu ponad trzydziestoletniemu doświadczeniu w dokumentacji złóż, ekonomii i geologii, możemy wnieść istotny wkład w rozwój wiedzy i wytyczanie kierunków działań, które umożliwią ocenę zasobów naturalnych źródeł energii i ich dywersyfikację. To z kolei zbuduje zaufanie prosumentów i zapewni bezpieczeństwo energetyczne kraju.
Sygnatariuszami porozumienia są: Akademia Górniczo-Hutnicza, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk oraz ORLEN SA. Ze strony AGH porozumienie będzie realizować Katedra Surowców Energetycznych z Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska.
fot. fot. Zbigniew Sulima