Przejdź do treści Przejdź do stopki
Artykuły z kategorii Nauka

W AGH powstał kanion rodem z innej planety

Zdjęcie panoramiczne z lotu ptaka przedstawiające widok na budowany na kampusie tor. Widoczne usypane z czerwonej ziemi nierówności i przeszkody.

Marsyard skonstruowany jest z kilkuset ton czerwonego porfiru. Fot. archiwum AGH

W AGH powstał kanion rodem z innej planety

W ramach odbywających się we wrześniu zawodów łazików marsjańskich – European Rover Challenge (ERC) – zbudowana została przestrzeń odzwierciedlająca powierzchnię Marsa. Dzięki wielotygodniowej pracy geologów planetarnych, ekspertów logistyki i organizatorów powstała kilkuset tonowa, mierząca blisko 900 metrów kwadratowych konstrukcja, która będzie areną zmagań zespołów uczestniczących w tegorocznej edycji ERC. Wydarzenie to debiutuje w Krakowie i odbędzie się w dniach 6-8 września na terenie AGH.

Powstały w sąsiedztwie Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej skrawek Czerwonej Planety to tzw. Marsyard, czyli miejsce, w którym przyszli inżynierowie kosmiczni mogą nauczyć się w bezpieczny sposób operować po powierzchni innej planety skonstruowanymi przez siebie robotami marsjańskimi. To właśnie między innymi na tym polega European Rover Challenge, prestiżowe wydarzenie kosmiczno-robotyczne, organizowane od 10 lat w Polsce przez Europejską Fundację Kosmiczną. Tegoroczna edycja odbędzie się po raz pierwszy w Krakowie.

Marsyard skonstruowany jest z kilkuset ton czerwonego porfiru z kopalni Zalas. To skała, która występuje w okolicach Krakowa i doskonale oddaje niektóre właściwości powierzchni Marsa. Przy opracowaniu oraz zbudowaniu powierzchni Czerwonej Planety w Krakowie brało udział kilkanaście osób: naukowców, techników i partnerów projektu.

Przeniesienie powierzchni Marsa do Krakowa to angażujący projekt i dosyć spora operacja logistyczna. Zaczęliśmy od prac teoretycznych już kilka miesięcy temu, kiedy to analizowaliśmy zdjęcia satelitarne Czerwonej Planety i wybieraliśmy charakterystyczne obszary, które możemy odwzorować na Ziemi. Aktualnie pracujemy nad tym, aby Marsyard był możliwie najbardziej realistyczny geologicznie, wyglądał atrakcyjnie, ale także pozwalał bezpiecznie przeprowadzić zawody łazików – mówi dr Anna Łosiak, geolog planetarna i ERC Chief Science Officer.

Tegoroczna edycja ERC jest wyjątkowa nie tylko ze względu na obchodzony jubileusz dziesięciolecia wydarzenia, ale również na zmiany związane z lokalizacją zawodów – zarówno w Polsce, jak i na Marsie. Wydarzenie po raz pierwszy pojawi się w Krakowie i powstanie przy współpracy z AGH, która będzie gospodarzem marsjańskich rozgrywek. Te z kolei, w odróżnieniu od poprzednich edycji, odbędą się w innej części Czerwonej Planety niż dotychczas.

W poprzednich edycjach inspirowaliśmy się północnymi lokalizacjami na Marsie, szczególnie tymi, na których lądowały łaziki misji marsjańskich. W tym roku przenieśliśmy się w całkowicie inne miejsce i będziemy pracować na powierzchni Valles Marineris, największego kanionu w Układzie Słonecznym, mierzącego aż 4000 km długości, 8 km głębokości i do 400 km szerokości. To gigantyczna struktura geologiczna i jedno z ciekawszych miejsc na Czerwonej Planecie, szczególnie w kontekście badań i jego przyszłości, ponieważ to potencjalna lokalizacja budowy przyszłej marsjańskiej bazy – opowiada dr Anna Łosiak.

Równolegle z zawodami łazików w ramach ERC zorganizowana zostanie konferencja popularno-naukowa, podczas której wystąpią specjaliści ze światowych agencji i firm kosmicznych. Eksperci opowiedzą o przyszłości eksploracji kosmicznej, planach osadnictwa oraz pokażą wpływ technologii kosmicznych na codzienne życie na Ziemi.

Tegoroczny European Rover Challenge odbędzie się w dniach 6–8 września na terenie AGH. Wydarzenie jest otwarte dla wszystkich fanów Marsa, kosmosu i technologii kosmicznych. Dla odwiedzjących przygotowana zostanie Strefa Inspiracji ERC, gdzie będą mogli skorzystać z bezpłatnych warsztatów i przeprowadzać eksperymenty naukowe na stoiskach wystawców. Goście biznesowi również znajdą coś dla siebie, ponieważ podczas tej edycji ERC, dzięki partnerstwu z Agencją Unii Europejskiej ds. Programu Kosmicznego (EUSPA), odbędzie się jedno z ośmiu europejskich spotkań CASSINI Matchmaking. To platforma networkingowa, dzięki której startupy we wczesnej fazie rozwoju otrzymują wsparcie w przygotowaniu do spotkań z inwestorami i korporacjami, co zwiększa ich zdolność do przyciągania finansowania kapitałowego i nawiązywania partnerstw.

Organizatorami 10. edycji European Rover Challenge są Europejska Fundacja Kosmiczna oraz Akademia Górniczo-Hutnicza. Wydarzenie zostało objęte patronatem honorowym Ministra Edukacji, Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), Międzynarodowej Federacji Astronautycznej (IAF), Wicemarszałka Województwa Małopolskiego oraz Związku Pracodawców Sektora Kosmicznego. Projekt finansowany jest ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Edukacji i Nauki w ramach Programu „Społeczna odpowiedzialność nauki II”. Partnerami wydarzenia są CASSINI Matchmaking, Konsulat Generalny USA w Krakowie, Mars Society Polska, Stowarzyszenie Polskich Profesjonalistów Sektora Kosmicznego (PSPA), MathWorks, 3Dconnexion, Pyramid Games, Pokojowy Patrol, Fundacja Empiria i Wiedza oraz Centrum Business in Małopolska przy wsparciu finansowym Województwa Małopolskiego. Partnerem wspierającym budowę Marsyardu jest Przedsiębiorstwo Kopalnie Porfiru i Diabazu.

European Rover Challenge (ERC) to coroczne międzynarodowe zawody robotów marsjańskich, w których biorą udział drużyny z całego świata. Zawody, podobnie jak University Rover Challenge, należą do Rover Challenge Series – ligi najbardziej prestiżowych zawodów robotycznych na świecie. ERC to także największe wydarzenie robotyczno-kosmiczne w Europie skierowane do świata nauki i biznesu, sektora nowych technologii oraz do szerokiej publiczności. Konkurs organizowany jest od 2014 r. w Polsce.

Więcej informacji na temat ERC

Ekipa pracująca nad przygotowaniem toru. Fot. archiwum AGH

Na zdjęciu pięć osób. Stoją obok siebie na przygotowywanym torze.

Stopka